Phường Tân Hưng

MIẾU PHẠM XÁ- DẤU TÍCH LỊCH SỬ.

Được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa quốc gia vào năm 1999, miếu Phạm Xá- phường Tân Hưng- Thành phố Hải Phòng là công trình tín ngưỡng quan trọng trong đời sống văn hóa tâm linh của người dân địa phương; là không gian linh thiêng thờ các vị thành hoàng-  những nhân vật có công lao to lớn đối với đất nước, nhân dân và cộng đồng địa phương.

Miếu Phạm Xá tọa lạc trên một gò đất cao, thoáng rộng, tương truyền là mộ thiên táng mối đùn của đức thành hoàng đệ nhất. Miếu quay hướng Tây Nam, trước đây xung quanh có nhiều gò đống và cây đại thụ làm cho cảnh quan thêm tôn nghiêm cổ kính. Miếu thờ tứ vị thành hoàng đại vương gồm Đức Thánh cả là tướng quân của Lê Lợi, hiệu là: Chiêu Huân Ngũ Thông, ông là một Võ Tướng phù Lê Lợi chống quân Minh thế kỷ thứ 15. Đức Thánh Kiệu Tứ là Nguyễn Công tự Minh Biện, hiệu là Hữu Chính Phủ Bình làm quan thời Hậu Lê, nhạc phụ của Triệu tổ tĩnh Hoàng đế Nguyễn Kim và 2 vị Thủy thần. Miếu có cấu trúc hình chữ đinh với 3 gian hậu cung và 5 gian tiền đường. Hậu cung là nơi đặt bài vị của tứ vị thành hoàng đại vương. Ở đây vẫn còn giữ được kết cấu gỗ rất cổ từ thế kỉ XVIII dưới thời Lê-Trịnh, đó là những bức đục, chạm rồng với đao rồng ở xà dọc rất đặc trưng, độc đáo và quý hiếm. Nhà tiền đường thì còn nhiều kết cấu gỗ được chạm, khắc, lũa đặc trưng đầu thời Nguyễn như các bức chạm khắc rồng trên bảy, đầu dư... Ngoài ra có thể kể đến những cổ vật gỗ khác rất quý hiếm được dùng vào ngày rước Thành hoàng như 1 bộ kiệu bát cống, 2 bộ kiệu tứ, long đình có mui rất hiếm, có niên đại từ cuối thế kỉ XVIII ; đặc biệt 2 bộ y môn gỗ cực kỳ hiếm. Những cổ vật này được sơn thếp tỉ mỉ, hoa văn đục chạm sắc nét, độc đáo, công phu, đã nhuốm màu thời gian và còn tồn tại nguyên vẹn đến ngày nay. Theo thần tích, thần sắc thì tứ vị thành hoàng làng Phạm Xá nhận được tổng cộng 15 đạo sắc phong thời Nguyễn, đến nay còn giữ được 13 đạo. Trải qua thăng trầm lịch sử, di tích xuống cấp, chính quyền các cấp cùng nhân dân đã góp công, góp của trùng tu để bảo tồn, gìn giữ truyền thống lịch sử, văn hóa quê hương. Vào năm 2025, công trình tu bổ tòa Hậu cung cùng các công trình phụ trợ như sân, tường bao, các linh vật, nhà khách… đã hoàn thành theo kiến trúc truyền thống. 

Cùng với nhiều di tích lịch sử - văn hóa ý nghĩa khác trên địa bàn phường Tân Hưng, di tích miếu Phạm Xá là niềm tự hào của nhân dân, là minh chứng, là dấu tích của truyền thống lịch sử và văn hóa được nhân dân lưu truyền lại.